BALKANLARDAN ESİNTİLER
SIRBISTAN SANCAK BÖLGESİ
***
KARMA BİR NUFUSA SAHİP
Novi Pazar (Yeni Pazar), Sırbistan, Kosova ve Karadağ’ın kesiştiği bir noktada, Sırbistan toprakları içinde kalan bir Boşnak kenti. Kent Osmanlılar döneminde, 1459-1461 yıllarında kuruldu. Kurucusu İsa Bey İshakoviç aynı zamanda Saraybosna’nın da kurucusuydu. Bugün büyük çoğunlukla Müslüman Boşnakların yaşadığı Sancak bölgesinin merkezi olan Novi Pazar, Osmanlı devrinde küçük bir kent olmakla beraber, stratejik bakımdan önemli bir yerleşim olarak kendini göstermişti. O devirde Kosova vilayetine bağlı olan kent, 1878 yılında düzenlenen Berlin Kongresi’nde alınan karar gereği Osmanlı’nın elinden alınıp Avusturya Macaristan İmparatorluğu’na verildi. 1908’de tekrar Osmanlı hâkimiyetine giren kent, Balkan Savaşları’nın ardından Sırbistan Krallığı’nca işgal edildi. Bundan böyle Sırp yönetimine geçen kent, ilgisizliğe mahkûm edildi ve giderek önemsizleşti.
Gezi, Önceki Dönem Kartal Belediye Başkanı Opr. Dr. Altınok Öz ve bazı meclis üyelerinin katılımı ile gerçekleşti.
Sancak bölgesi Sırbistan ve Karadağ’ın ayrılmasından sonra coğrafi bakımdan ikiye ayrıldı. Novi Pazar Sırbistan kesiminde kaldı.
Novi Pazar, bir Osmanlı devri kenti olarak o devir özelliklerini yansıtan mimari yapılara sahip. İshak Bey’in yaptırdığı kule 15. yüzyıldan kalma. Altun Alem Camii ise 16. yüzyıla ait. Emir Ağa Hanı, Sopoçani Manastırı ve 15. yüzyıla kayıtlı bir hamam da görülmesi gereken eserler arasında. Kent, Boşnak yaşam tarzı ve kültürünün en canlı olduğu merkezlerden biri.
2003 sayımına göre Boşnaklar nüfusun yüzde 45’ini, Sırplar yüzde 35’ini oluşturuyor. Bölgede küçük bir Türk azınlık da var. Sancak bölgesi Balkanlar’da Sırbistan ve Karadağ arasındaki koridorda yer alıyor. Bu bölgeye Sancak denmesinin sebebi de Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’daki son sancağının burada bulunmasıydı. Osmanlı’nın son dönemlerinde Sancak topraklarının bir kısmı Bosna Hersek eyaletinde bir kısmı da Kosova vilayetinde kalmıştı.
Yöre halkı misafir heyete büyük ilgi ve alaka göstermiş Başkan Öz ile hatıra pozu vermişlerdi.
GÜZEL VE İZ BIRAKAN BİR GEZİ OLDU
Kartal Belediye Başkanı Opr. Dr. Altınok Öz ve bazı meclis üyelerinin katılımı ile tekrar gitme fırsatı bulduğum Sırbistan’ın Sancak Bölgesini daha çok görme ve incelemelerde bulundum. “Kartalların ülkesi” olarak ta tanınan Sancak Bölgesi Osmanlı döneminden kalma tarihi mekanlar, askeri kışla ve camilerle süslenen Novi Pazarın yetiştirdiği dünyaca ünlü spor adamı Rahmetli Abdullah Gegiç in ailesi ile tanıştım. Ablası Fatima hanım kardeşi Abdullah Gegiç ile birlikte doğdukları evde yeğenleri ile birlikte yaşamını devam ettiriyor. Allah ömrünü uzatsın. Bizleri güler yüzle karşıladı ve ikramlarda bulundu. Balkan konuk severliğinin geleneksel Balkan Kültürü ile harmanlandığına bir kere daha şahit olmanın mutluluğunu yaşadım.
Fatima Gegiç kardeşi Rahmetli Abdullah Gegiç’in Fenerbahçe kulübünde Teknik Direktörlük yaptığından tutunda gençlik,sporculuk ve vefatına kadar olan ömrünü anlattı. Uzatmayalım Fatima hanımdan müsaade isteyip vedalaştık ve uzun bir şehir turu yaptık. Bu arada arkadaşlarımız Novi Pazarın ünlü kuru et alış verişi yaptılar Novi Pazar belediyesinin düzenlediği sünnet etkinliğinin tüm masraflarını, sünnet olacak 73 çocuğu tepeden tırnağa kadar Kartal Belediye başkanı Opr. Dr. Altınok Öz karşıladı ve ayrıca 73 küçük yaramaza birer tane Bisiklet hediye etti.Sünnet etkinliklerini izledikten sonra Senice kasabasına geçtik ve bu güzel dağ kasabasında bir hafta gezmenin ve kalmanın mutluluğunu yaşadık. Senice kasabası baba kartalları ile ünlü bir bölge. Balkanların ünlü Kara Gölü de bu bölgede bulunmakta. Senicenin eti,sütü,tereyağı ve peyniri çok meşhur.Hele hele buz gibi suyunun tatı da bir başka.